Kuraklığa dayanıklı Türk fındığı fidanları Kastamonu’nun Daday ilçesinde yetiştiriliyor.
Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğünce 10 dönüm alanda Türk fındığı fidanlarının yetiştirildiği Türk Fındığı Tohum Plantasyonu’nda (ağaçlandırma veya dikim sahası) çalışmalar yürüten Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Silvikültür Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şemsettin Kulaç, AA muhabirine, Türk fındığının tek gövdede 30 metre boy ve 2 metre çapa ulaşabildiğini, bin yıl yaşayabildiğini söyledi.
Kulaç, bu fındığın meyvelerinin şeklinin yuvarlak olmadığını, kabuklarının da daha küçük ve kırılması zor ancak içinin daha yağlı olduğunu belirtti.
Türk fındığı tohumlarına ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Kulaç, “Ticari fındığımızı kurtaracak olarak baktığımız bu fındık ağaçlarının tohumuna ihtiyaç var. Dolayısıyla bu tarz plantasyonların sayısının artırılması gerekiyor. Buralardan kalem alıp aşılı bahçe kuracağız. Aşılı bahçelerden kısa sürede tohum almaya başlayacağız. Bu bahçelerle gen kaynaklarını koruma altına almış olacağız.” diye konuştu.
Türkiye’de 780 bin hektar alanda bulunan ticari fındığın tarımda en önemli gelir kaynaklarından birini oluşturduğunu dile getiren Kulaç, küresel iklim değişikliği nedeniyle birçok yerde fındık bahçelerinin kurumaya yüz tuttuğunu ifade etti.
Türkiye’de çalı formundaki ticari fındık ağacının köklerinin ancak 50-60 santimetre derinliğe gidebildiğine dikkati çeken Kulaç, şunları kaydetti:
“Bir iki ay yağmur yağmadığında toprağın 50-60 santimetresi kuruyor. Kuruyunca fındık suya ulaşamıyor. Dolayısıyla hem verim kaybı oluyor hem de randıman dediğimiz içini dolduramama sorunuyla karşı karşıya kalıyoruz. Orada Türk fındığı devreye giriyor. Türk fındığı, kazık kök sistemine sahip. Bunu altlık olarak kullanıp üzerine ticari fındığı aşılayıp geleceğini koruma altına alıyoruz. Ticari fındığın geleceğini Türk fındığının kurtaracağını söyleyebiliriz. Kökleri derinlere giden Türk fındığı kuraklıktan, ticari fındığa göre daha az etkileniyor. Bu fındığın ağacından faydalanarak ticari fındığa hem yağ hem de diğer besin değerleri açsından katkı yapacağını düşünüyoruz.”
120 santimetre çapında, 25 metre boyunda Türk fındığı ağacı bulundu
Kastamonu Orman Bölge Müdürü Fahri Sönmezoğlu ise farklı türlerden ağaçlar yetiştirdiklerini dile getirdi.
Türk fındığına ayrı önem verdiklerinin altını çizen Sönmezoğlu, “Meslektaşlarımız 2011 yılında Bölge Müdürlüğümüz dahilinde Tunuslar ve Müsellim köylerinde 120 santimetre çapa ulaşmış 25 metre boylanmış fındık ağaçları tespit etti. Bu muhteşem Türk fındıklarından toplanan tohumlar, ağaçları geleceğe taşımak amacıyla başta Daday olmak üzere Gölköy ve Taşköprü fidanlıklarımızda yetiştirilmiş. Daday’da içinde bulunduğumuz alanda 10 yaşına gelmiş Türk fındığı fidanları var.” diye konuştu.
Türk fındığı fidanlarına yoğun talep olduğunu vurgulayan Sönmezoğlu, şunları söyledi:
“Bu taleplere yetişmek için civarda bulunan fındık ağaçlarından elde edilen tohumları alarak fındık yetiştirmeye çalışıyoruz ancak her yıl bol miktarda vermediği için tohum noktasında sorun yaşıyoruz. Kurduğumuz bahçe sayesinde fındık tohumu sorununu da gidermiş olacağız. Piyasanın Türk fındığı talebi 1 milyonlarda. İmkanlarımız dahilinde bazı yıllarda 50 bin, bazen 100 bin, bazen de 200 bine kadar Türk fındığı fidanı yetiştirdik. Yeterli tohum kaynağına ulaşabilirsek 3 fidanlığımızda 500 bin üretim rakamına erişebiliriz.”
