Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nün ne olduğu ve ne anlama geldiği, ne zaman kutlandığı yurttaşlar tarafından merak ediliyor. Peki, Dünya Sigarayı Bırkama Günü nedir? Sigarayı Bırakma Günü ne zaman??
DÜNYA SİGARAYI BIRAKMA GÜNÜ NEDİR?
Günümüzde her yıl dünya genelinde 5.4 milyon kişinin ölümüne neden olan ve yaygın bir hale gelen tütün kullanımının küresel olarak sağlık üzerine etkilerine dikkat çekilmesi amaçlanır.
DÜNYA SİGARAYI BIRAKMA GÜNÜ NE ZAMAN?
Dünya Tütüne Hayır Günü (WNTD), Dünya Sigarasız Günü veya Dünya Tütünsüz Günü her yıl 31 Mayıs tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (WHO) üye devletlerince 1987 yılından bu yana tüm dünyada kutlanan önemli gündür. Bu günde, sigara kullanıcılarının 24 saat süreyle sigarayı bırakmaları teşvik edilmektedir.
Türkiye’de Dünya Sigarayı Bırakma Günü her yıl 9 Şubat’ta kutlanır.
SİGARA BAĞIMLILIĞI NEDİR?
Sigara içme eylemi, insanların doğduklarından itibaren çevrelerindeki binlerce sigara içicisine ait binlerce bilinçaltı kayıt ve sigara firmalarının bunları güçlendirmek için kurduğu tuzaklar sayesinde daha çocukken zihinlerine yerleşir.
Fiziksel bağımlılıktan sorumlu olan nikotin, renksiz, kokusuz ve oldukça zehirli bir maddedir. Böcek İlacı yapımında bile kullanılmaktadır. Yarılanma ömrü 60 dakika gibi kısadır. Sigara içiminde dolaylı ve çok yavaş olarak kana geçmektedir; metabolizma hızı ile alım hızı dengelidir, dolayısıyla vücutta birikim yapmaz ve güçlü bir uyuşturucu madde olduğu için bir süre sonra tolerans gelişir. Bu yüzden de çok toksik olmasına ve sigara tiryakileri tarafından sürekli alınmasına rağmen hızlı bir ölüme yol açmaz. Ancak sigara ile birlikte nikotin replasman tedavilerinin kullanılması aşırı doza bağlı komplikasyonlara ve ölüme yol açabilir.
TÜTÜN BAĞIMLILIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Dünya Sağlık Örgütüne göre nikotin kullanım bozukluğu olarak da isimlendirilen tütün bağımlılığının temel belirtileri şunlardır:
Kullanımı kontrol etme kabiliyetinin bozulması,
Tütün kullanımına diğer etkinliklere göre daha fazla öncelik verilmesi,
Zararlarla veya olumsuz sonuçlarla karşılaşılmasına rağmen kullanıma devam edilmesi ile kendini gösteren güçlü bir nikotin kullanma isteği,
Nikotinin gitgide eski etkisini kaybetmesi
Nikotin kullanımının kesilmesi veya azaltılması sonrasında yoksunluk belirtilerinin görülmesi,
Tütünün etkilerinin sebep olduğu, alevlendirdiği, yineleyici toplumsal ya da kişiler arası sorunlar olmasına karşın tütün kullanımını sürdürme
Yineleyici bir biçimde tehlikeli olabilecek durumlarda tütün kullanma
İşteki, okuldaki ya da evdeki konumunun gereği olan başlıca yükümlülüklerini yerine getirememe ile sonuçlanan, yineleyici tütün kullanımı
TÜRKİYE’DE KAÇ KİŞİ SİGARA İÇİYOR?
Sigara içenlerin yaklaşık yarısı tütüne bağlı hastalıklardan ölmekte ve ortalama olarak 14 yılını kaybetmektedir. Tütün ürünleri tüketimiyle dünya çapında her yıl 7 milyondan fazla insan ölmektedir, yani her 10 ölümden birinin nedeni sigaradır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre Türkiye’deki erkeklerin %30’u ve kadınların %12’si sigaradan ölmektedir. Sigara içme oranları gelişmiş ülkelerde genel olarak düşmüştür ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde artmaya devam etmektedir. Sigara içen insanların yaklaşık %80’i sigaraya 18 yaşın altında başlamaktadır.
ELEKTRONIK SIGARALAR ZARARLI MI?
Tütün ve tütün ürünlerinin zararlarına ilişkin mücadeleye son yıllarda yeni nesil tütün ürünleri de dâhil edilmiştir. Bu ürünler Dünya Sağlık Örgütünün 2019 yılı açıklamasına göre Elektronik Nikotin Dağıtım Sistemleri (ENDS) olarak adlandırılmaktadır. Elektronik sigaralar, sıvı nikotin ve insanların sağlığı için toksik olabilecek diğer kimyasalları içermektedir.
